از وقتی که ریال واحد پول ایرانیان شد ،  اصطلاح جدیدی هم به دنیای دوخت های سنتی اضافه شد .

ریال دوزی ، یکی از صنایع تزئینی ایران است ؛ هنری برای پوشش های زنانه    

لباس های ریال دوزی شده را می پوشیدند ، نه فقط برای زیبایی  

که مدیریت هزینه خانوار  و حساب  و کتاب زندگی ، به عهده بانوان بود    

زنان ، سکّه ها را جمع می کردند و می دوختند به حاشیه روسری ، دامن یا روی کلاه .

هر لباس ، با حدود 200 عدد دو ریالی ، سکهّ باران می شد  سنگین بود اما امن ترین صندوق پس انداز ممکن به حساب می آمد ،  نزدیک دست و جلوی چشم    

دوختن سکه ها روی لباس ، تنها به جنبه مالی و تزئینی آن محدود نمی شد . ریال دوزی در عین اینکه زرق و برق می داد به یک پیراهن زنانه ، کمک می کرد تا سنگینی سکه ها جلوی چروک شدن آن را بگیرد. وقتی باد می وزد یا زنان مشغول کار هستند لباس شان کنار نرود و بدن پوشیده بماند. چینش سکه ها روی لباس هم نظم و ترتیب خاصی داشت . گاهی سکه ها به هم نزدیک تر بود گاهی دورتر.

ریال دوزی ، تنها هنر آراستن لباس ها نبود . دنیای ریال ها پر از آهنگ و موسیقی است.

بسته به اینکه با چه ترتیبی سکه را بدوزند روی پارچه ، صدای حاصل از به هم خوردن سکه ها هم فرق می کرد.زنان هنرمند و باسلیقه تمام سعی شان این بود که با چه الگویی سکه را بنشانند روی لباس تا بهترین و دلنشین ترین آهنگها برسد به گوش اطرافیان. آهنگی که به نوعی خبرمی داد  از ورود یک زن. آن وقت بود که مردان به حرمت حضور بانوان ، مسیر را خالی می کردند از حضور خود . زندگی کوچ نشینی عشایر و روستانشینان هیچ گاه از خطرهای طبیعی خالی نبوده است . کوهستان و دشت ، پر است از حشرات و جانوران موذی . ساده ترین و در عین حال خلاقانه ترین راه دور کردن شان همین صدای سکه ها بود که در هم ضرب  و تشدید می شد. لباس زنانه محلی ، بسته به اینکه  چین و پلیسه چقدر داشته باشد تا 200 سکه را روی خود جا می داد. سکه ها هم یک دست و یک وزن بودند مثلا همه دو ریالی. 

گرچه ریال های امروز ، ارزش ریالی چندانی ندارند اما ریال دوزی در منطقه کردستان ، سیستان و بلوچستان ، و در بین عشایر بختیاری ، علاوه بر هنر ، هنوز هم یک حرفه ی تعریف شده است.  سکه ها این روزها هنوز هم روی لباس های محلی هستند اما جایشان را به سکه های بدلی کم وزن و سنگ های زینتی نیمه قیمتی داده اند ؛ آن هم برای استفاده در جشن ها نه به عنوان پوشش روزمره . 

اگر لباس محلی ریالی دوزی دارید یادتان باشد که برای محافظت و عمر بیشتر آن باید مواردی را در نظر داشته باشید . مثل اینکه از رطوبت مداوم، حرارت و آتش، اشعۀ مستقیم و مداوم خورشید، سفید کننده های شیمیایی و اشیای نوک تیز و بُرنده محافظتش کنید. شاید بهتر باشد برای تمیز نگه داشتن آن  خشک شویی بهترین روش باشد.

 دوخته شدن  سکه روی لباس ، پرماجراتر از آن چیزی است که از هنر ریال دوزی گفتیم و نوشتیم برایتان. پای صحبت زنان و مردان عشایر باید نشست تا برایمان  از رازهای سکه ها بگویند و داستان شان .